AgroPartner24 - Doradztwo dla rolników

Z realizacji praktyki utrzymania obszarów proekologicznych (Ecological Focus Area, EFA) wyłączone będą:

• gospodarstwa o powierzchni do 15 ha gruntów ornych, które będą zobowiązane posiadać obszary proekologiczne na powierzchni co najmniej 5% gruntów ornych;
• gospodarstwa, w których ponad 75 % kwalifikujących się do płatności gruntów rolnych to trwałe użytki zielone, grunty wykorzystywane do produkcji trawy lub innych pastewnych roślin zielnych, lub połączenie  ww. sposobów uprawy - pod warunkiem, że pozostałe grunty orne nie przekraczają 30 ha;
• gospodarstwa, w których powyżej 75 % gruntów ornych jest wykorzystywanych do produkcji trawy lub innych pastewnych roślin zielnych, które stanowią grunt ugorowany, objętych uprawami roślin strączkowych lub połączenie ww. sposobów uprawy, pod warunkiem, że pozostałe grunty orne nie przekraczają 30 ha;

Pozostałe gospodarstwa zobowiązane będą do przeznaczenia na niniejsze obszary 5% gruntów ornych w gospodarstwie (w okresie późniejszym przewiduje się 7 %).

Lista obszarów proekologicznych (EFA)

Do obszarów proekologicznych rolnicy będą mogli zaliczyć następujące elementy:

1) Grunty ugorowane, na których w okresie od 1 stycznia do 31 lipca w danym roku nie jest prowadzona produkcja rolna;

2) Elementy krajobrazu, które są w posiadaniu rolnika:

a) chronione w ramach norm Dobrej Kultury Rolnej (DKR):

• • drzewa będące pomnikami przyrody,
  • oczka wodne o łącznej powierzchni mniejszej niż 100 m²,
  • rowy, których szerokość nie przekracza 2 m.

b) pozostałe elementy:

• • żywopłoty lub pasy zadrzewione o max. szerokości do 10 m,
  • zadrzewienia liniowe obejmujące drzewa o średnicy korony wynoszącej przynajmniej 4 m, odległość między koronami drzew nie powinna przekraczać 5m,
  • zadrzewienia grupowe, których korony zachodzą na siebie oraz zagajniki śródpolne o max. powierzchni do 0.3 ha,
  • miedze śródpolne o szerokości od 1 m do 20 m, na których nie jest prowadzona produkcja rolna,
  • oczka wodne o max. powierzchni do 0,1 ha, z wyłączeniem zbiorników zawierające elementy betonowe lub plastik, wraz z możliwością wliczenia do powierzchni oczka strefy z roślinnością nadbrzeżną o szerokości do 10 m występujących wzdłuż wody,
  • rowy o max. szerokości do 6 m, wyłączając otwarte cieki wodne służące do nawadniania i odwołania, z wyłączeniem kanałów wykonanych z betonu,
  • drzewa wolnostojące o średnicy korony wynoszącej przynajmniej 4 m.

3) Strefy buforowe, w tym strefy buforowe na trwałych użytkach zielonych, pod warunkiem, że różnią się one od przylegającej kwalifikującej się powierzchni użytków rolnych o szerokości ustanowionej:

a)  w ramach norm Dobra Kultura Rolna (5 m, 10 m lub 20 m);

b)  inne strefy buforowe o szerokości nie mniejszej niż 1 m, usytułowane na, lub przylegające do gruntu ornego, w taki sposób, ze ich dłuższe krawędzie są równoległe do krawędzi cieku wodnego lub zbiornika wodnego.

Strefy buforowe mogą obejmować również pas z roślinnością nadbrzeżną o szerokości do 10 m, występującą wzdłuż cieku wodnego.

Na strefach buforowych nie może być prowadzona produkcja rolna, niemniej jednak wypas lub koszenie na tych obszarach będzie możliwe, jeżeli strefę tę będzie można odróżnić od przyległych użytków rolnych.

Za obszary proekologiczne mogą być uznane strefy buforowe położone na gruncie ornym, jak również strefy, które przylegają dłuższą krawędzią do gruntów ornych gospodarstwa.

4) Pasy gruntów kwalifikujących się do płatności przylegających do krawędzi lasu o szerokości od 1 m do 10 m. Dopuszcza się tu prowadzenie produkcji, wypas lub koszenie na paszę, pod warunkiem, że pasy te można odróżnić od przyległych gruntów rolnych.

5) Zagajniki o krótkiej rotacji o powierzchni stanowiącej 30 % powierzchni rzeczywistej, gdzie obowiązuje zakaz stosowania środków ochrony roślin i ograniczone stosowaniem nawozów mineralnych w następujących limitach:

a) w pierwszym roku funkcjonowania plantacji dawki nawozów mineralnych nie powinny przekraczać 20 kg/ha N, 20 kg/ha P₂O₅ i 40 kg/ha K₂O,

b) w roku następującym po zbiorze roślin dawki nawozów mineralnych nie powinny przekraczać 80 kg/ha N, 30 kg/ha P₂O₅ i 80 kg/ha K₂O.

Na terenie zagajników o krótkiej rotacji zaliczane będą gatunki z rodzaju wierzba (z wyjątkiem wierzby wykorzystywanej do wyplatania), brzoza oraz topola czarna i jej krzyżówki.

6) Obszary zalesione po 2008 roku w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 i PROW 2014-2020, które kwalifikowały się do jednolitej płatności obszarowej w 2008 roku.

7) Międzyplony lub pokrywa zielona w postaci wsiewek traw w uprawę główną lub mieszanek, w siewanych w terminie do 30 września, utworzonych z co najmniej 2 dwóch gatunków roślin uprawnych (np. zbóż, oleistych, pastewnych, bobowatych drobnonasiennych, bobowatych grubonasiennych oraz miododajnych).

Mieszanki złożone z samych gatunków zbóż nie będą uznawane za obszar proekologiczny.

Udział głównego składnika w mieszance, liczony na powierzchni pola lub w mieszance siewnej, nie może przekraczać 80 %.

Powierzchnia międzyplonu lub porywy zielonej zaliczana do obszaru EFA będzie stanowić jedynie 30 % powierzchni rzeczywistej.

Za obszary proekologiczne nie mogą być uznawane rośliny ozime wysiewane jesienią do zbioru lub wypasu, międzyplony określone jako praktyki równoważne do praktyki dywersyfikacji upraw (w ramach programu rolnośrodowiskowego lub rolnośrodowiskowo - klimatycznego).

8) Uprawy wiążące azot mające na celu poprawę różnorodności biologicznej, których powierzchnia zaliczana do obszaru EFA będzie stanowić jedynie 70 % powierzchni rzeczywistej. Uprawy te oraz ugory mogą być jednocześnie zaliczone jako uprawa w ramach dywersyfikacji oraz jako obszar proekologiczny (EFA) i występować na polu przez cały okres wegetacyjny.

Za obszary EFA uznawane będą te gatunki upraw wiążących azot, które będą jednocześnie wspierane w ramach płatności związanej do produkcji.

Międzyplony zadeklarowane jako praktyki równoważne do dywersyfikacji upraw (w ramach programu rolnośrodowiskowego lub rolnośrodowiskowo – klimatycznego) nie mogą być jednocześnie deklarowane za obszary EFA.

Rolnik może zgłosić ten sam element jako obszar proekologiczny tylko raz w danym roku składania wniosków.

Wspólna realizacja praktyki EFA

Aby ułatwić rolnikom, których gospodarstwa są w sytuacji dużego zróżnicowania wielkości obszarów proekologicznych stworzono możliwość wspólnego rozliczenia praktyki EFA zobowiązania przez nie więcej niż 10 rolników.

W przypadku tym gospodarstwa muszą spełniać następujące warunki:

• we wspólnej realizacji praktyki EFA uczestniczy do 10 rolników,
• 80 % gospodarstwa jest w bliskiej odległości (w promieniu max. 15 km),
• wspólnie rozliczane są obszary proekologiczne, które przylegają do siebie,
• rolnicy zapewniają, że przynajmniej połowa obszarów przeznaczona na obszary EFA jest położona na terenie ich gospodarstw rolnych, a pozostała powierzchnia może być realizowana poprzez „wspólny obszar proekologiczny”,
• obszary objęte wspólnym wdrożeniem mogą stanowić jeden lub kilka obszarów i znajdować się na gruncie jednego lub więcej rolników uczestniczących we wspólnej realizacji EFA,
• rolnicy zawierają pisemną umowę w odniesieniu do szczegółów finansowych porozumienia oraz sankcji w przypadku stworzenia niezgodności na wspólnym obszarze EFA.