Pomoc na inwestycje w gospodarstwach rolnych

Data publikacji: 04 listopada 2014

Poddziałanie „Pomoc na inwestycje w gospodarstwach rolnych” obejmuje trzy typy operacji:

  1. Modernizacja gospodarstw rolnych;
  2. Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach Natura 2000;
  3. Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach OSN.

1. W typie operacji „Modernizacja gospodarstw rolnych”, pomoc będzie udzielana na materialne lub niematerialne inwestycje poprawiające ogólną wydajność gospodarstw rolnych prowadzących zarobkową działalność rolniczą, której podstawowym celem będzie osiągnięcie dochodu (wyjątek - prowadzenie działalności w celach naukowo-badawczych).

Wnioskodawcy w ramach poddziałania, będą realizować operacje, które przyczynią się do poprawy konkurencyjności i zwiększenia rentowności gospodarstwa rolnego w wyniku dokonania zmian w otoczeniu oraz wewnętrznych potrzeb danego gospodarstwa czyli restrukturyzację opartą o orientację rynkową.

Należy pamiętać aby restrukturyzacja doprowadziła do wzrostu wartości dodanej brutto w gospodarstwie (GVA), w szczególności w wyniku racjonalizacji technologii produkcji lub wprowadzenia innowacji, zmiany profilu lub skali produkcji, poprawy jakości produkcji lub zwiększenia wartości dodanej produktu, co najmniej o 10% w odniesieniu do roku bazowego w okresie 5 lat od dnia przyznania pomocy.

Poprawa ogólnych wyników gospodarstwa rolnego fakultatywnie będą mogły dotyczyć:

  • poprawy efektywności korzystania z zasobów wodnych w gospodarstwie;
  • poprawy efektywności wykorzystania energii w gospodarstwie;
  • zwiększenia wykorzystywania odnawialnych źródeł energii w gospodarstwie;
  • redukcji emisji gazów cieplarnianych i amoniaku z rolnictwa w gospodarstwie.

Operacje związane z modernizacją gospodarstw rolnych mogą dotyczyć produkcji produktów rolnych, żywnościowych i nieżywnościowych, jak również przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie.

Przewidziane są inwestycje zbiorowe, czyli operacje realizowane przez co najmniej dwóch rolników, dotyczące gospodarstw tych rolników, w nich realizowane i przyczyniające się do poprawy ogólnych wyników tych gospodarstw.

Celem pomoc na inwestycje w gospodarstwach rolnych jest przed wszystkim zwiększenie rentowności i konkurencyjności gospodarstw w obszarach:

  • rozwój produkcji prosiąt,
  • rozwój produkcji mleka krowiego,
  • rozwój produkcji bydła mięsnego,
  • operacje związane z racjonalizacją technologii produkcji, wprowadzeniem innowacji, zmianą profilu produkcji, zwiększeniem skali produkcji, poprawą jakości produkcji lub zwiększeniem wartości dodanej produktu.

Nabory wniosków o przyznanie pomocy na refundację części kosztów kwalifikowalnych operacji mają być ogłaszane w ramach obszarów wymienionych powyżej.

Program zakłada, że koszty kwalifikowalne będą obejmować:

  • koszty budowy lub modernizacji budynków lub budowli;
  • koszty zakupu (w tym również instalacji) lub leasingu zakończonego przeniesieniem prawa własności nowych maszyn i wyposażenia do wartości rynkowej majątku;
  • koszty zakupu (w tym również instalacji) lub budowy elementów infrastruktury technicznej;
  • koszty ogólne związane z wydatkami, o których mowa w ww. punktach;
  • koszty zakładania sadów i plantacji krzewów owocowych owocujących efektywnie dłużej niż 5 lat;
  • koszty zakupu lub rozwoju oprogramowania komputerowego i zakupu patentów, licencji, praw autorskich, znaków towarowych.

Należy zwrócić uwagę, by inwestycje, których dotyczą ww. koszty, muszą być bezpośrednio związane z działalnością rolniczą, w tym również mogą dotyczyć przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie.

W tym działaniu nie będzie można przeznaczyć pomocy na zakupu zwierząt. Kosztami kwalifikowalnymi nie będzie również leasing zwrotny, dodatkowe koszty związane z umową leasingu, takie jak np. marża finansującego i ubezpieczenie oraz podatek VAT .

Pomoc na modernizację gospodarstwa ma być przyznawana w przypadku, gdy realizacja inwestycji jest uzasadniona ekonomicznie oraz nie jest możliwa bez udziału środków publicznych.

O refundacje poniesionych kosztów będzie mógł się ubiegać rolnik (grupa rolników), który prowadzi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność rolniczą w celach zarobkowych w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej (zwierzęta gospodarskich), w tym również produkcji materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego lub reprodukcyjnego, produkcji warzywniczej, roślin ozdobnych, grzybów uprawnych, sadownictwa, hodowli i produkcji materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych lub produkcji zwierzęcej typu przemysłowego fermowego, z wyłączeniem chowu i hodowli ryb. Rolnik ten powinien posiadać gospodarstwo rolne w rozumieniu Kodeksu cywilnego, o powierzchni użytków rolnych co najmniej 1 ha lub nieruchomość służącą do prowadzenia produkcji w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników i kierujący tym gospodarstwem.

PROW 2014-2020 zakłada, że wielkość ekonomiczna gospodarstwa uprawnionego do otrzymania pomocy ma stanowić co najmniej równowartość 10 tys. euro i nie będzie większa niż 200 tys. euro. Wyjątkiem ma być inwestycja dotycząca rozwoju produkcji mleka krowiego.

W przypadku grupy rolników warunek posiadania gospodarstwa powinien być spełniony przez każdego z rolników tworzących grupę, jednakże dopuszcza się, aby gospodarstwo nie miało wymaganej minimalnej wielkości ekonomicznej, jeżeli:

  • w wyniku realizacji operacji taką wielkość osiągnie,
  • suma wielkości ekonomicznej gospodarstw rolników tworzących grupę wynosi minimum 15 tys. euro.

Jeżeli rolnik posiada więcej niż jedno gospodarstwo, warunki kwalifikowalności są ustalone przez sumowanie wielkości ekonomicznej, krów i powierzchni gospodarstw.

O wsparcie nie może się ubiegać rolnik posiadający gospodarstwo o powierzchni powyżej 300 ha lub rolnik prowadzący chów drobiu, chyba że produkcja jest ekologiczna albo operacja będzie polegała na zmianie sposobu chowu z konwencjonalnego na ekologiczny.

W poddziałaniu przewiduje się preferencje w przyznawaniu pomocy dla operacji:

a)  dotyczących budowy lub modernizacji budynków inwentarskich, lub magazynów paszowych,

b) wpływających na zwiększenie uczestnictwa w rynku lub zróżnicowanie produkcji rolnej lub dotyczących produkcji ekologicznej,

c)  realizowanych w gospodarstwach, w których produkcja jest objęta dobrowolnym ubezpieczeniem,

d)  wpływających na cele przekrojowe, w tym:

  • poprawę efektywności korzystania z zasobów wodnych w gospodarstwie,
  • poprawę efektywności wykorzystania energii w gospodarstwie,
  • zwiększenie wykorzystywania odnawialnych źródeł energii w gospodarstwie,
  • redukcję emisji gazów cieplarnianych i amoniaku z rolnictwa w gospodarstwie.

Przewiduje się również możliwość wprowadzenia kryteriów wyboru preferujących wielkość gospodarstwa lub wielkość produkcji w gospodarstwie oraz przeprowadzanie naborów wojewódzkich, z kryteriami uzupełnionymi o kryteria zgodne z potrzebami zdefiniowanymi w danym województwie.

Założenia dotyczące wielkości wsparcia przewiduje się:

  • do 60% kosztów kwalifikowalnych operacji w przypadku młodych rolników i inwestycji zbiorowych albo,
  • do 50% kosztów kwalifikowalnych w przypadku pozostałych operacji i nie mniej niż 30% kosztów kwalifikowalnych.

Jednak maksymalna wysokość pomocy w ramach tego poddziałania udzielonej jednemu beneficjentowi i na jedno gospodarstwo rolne, w tym na realizację projektów zbiorowych nie może przekroczyć:

  • 900 000 zł – w przypadku operacji realizowanej w ramach celu – rozwój produkcji prosiąt,
  • 500 000 zł – w przypadku pozostałych celów, przy czym na inwestycje niezwiązane bezpośrednio z budową, modernizacją budynków inwentarskich lub adaptacją innych istniejących w gospodarstwie budynków na budynki inwentarskie, lub budową lub modernizacją magazynów paszowych w gospodarstwach, w których prowadzona jest produkcja zwierzęca, nie może przekroczyć 200 tys. zł.

Limitów tych nie można łączyć.

Pomoc w tym poddziałaniu będzie przyznane, jeżeli planowana operacja przekroczy wysokość 50 tys. zł  kosztów kwalifikowalnych.

Jeżeli beneficjent ubiega się o pomoc albo przyznano mu pomoc w ramach poddziałania „Restrukturyzacja małych gospodarstw” wyżej wymienione limity pomniejsza się o wysokość premii. Beneficjent może realizować operacje indywidualnie i zbiorowo z tym, że limit na drugą operację jest zawsze pomniejszony o kwotę pomocy udzielonej na pierwszą operację, niezależnie od tego, która operacja została zrealizowana jako pierwsza.

2. Wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych dotyczące inwestycji w gospodarstwach położonych na obszarach Natura 2000 napotyka na szereg wymogów związanych z obowiązkiem realizacji zadań ochronnych przewidzianych dla danego obszaru. Plany ochrony obszarów Natura 2000 odnoszą się zwłaszcza do gospodarowania na trwałych użytkach zielonych. Stąd w zakres PROW 2014-2020 włączony zostaje instrument wsparcia inwestycji związanych z rolniczym wykorzystaniem łąk i pastwisk oraz produkcją zwierzęcą, prowadzonymi zgodnie z wymogami ochrony środowiska.

Pomoc finansową może otrzymać rolnik w formie refundacji części kosztów kwalifikowalnych operacji, do których zalicza się:

  • Zakup sprzętu do produkcji i zbioru roślin na trwałych użytkach zielonych, w tym urządzeń do usuwania drzew i krzewów oraz selektywnego usuwania chwastów i roślin inwazyjnych.
  • Wyposażanie pastwisk.
  • Budowa budynków inwentarskich i wyposażenia do produkcji zwierzęcej w celu rozwoju chowu zwierząt trawożernych, zapewniających racjonalne wykorzystanie użytków zielonych w gospodarstwie.

Wsparcie będzie przyznawane jeżeli zostaną spełniane warunki kwalifikowalności takie jak:

  • gospodarstwo położone na obszarze Natura 2000;
  • w gospodarstwie zachowana zostanie obsada zwierząt, wynikająca z planu zadań ochronnych lub, gdy program ochrony nie określa dopuszczalnej obsady zwierząt – maksymalnie 2 DJP/ha.
  • w przypadku inwestycji związanych z rozwojem produkcji zwierzęcej pomoc dotyczy produkcji zwierząt trawożernych na bazie trwałych użytków zielonych należących do gospodarstwa.

Jeśli chodzi o zasady dotyczące ustalania kryteriów wyboru  to preferowane będą gospodarstwa posiadające dużą powierzchnię trwałych użytków zielonych położonych na obszarze Natura 2000, operacje obejmujące inwestycje ściśle związane z wymogami, jakie wynikają dla gospodarstwa z planu ochrony obszaru Natura 2000 oraz operacje realizowane przez młodych rolników.

Założenia dotyczące wielkości wsparcia przewiduje się:

  • do 60% kosztów kwalifikowalnych operacji w przypadku młodych rolników;
  • do 50% kosztów kwalifikowalnych w przypadku pozostałych operacji.

Jednak maksymalna wysokość pomocy w ramach tego poddziałania udzielonej jednemu beneficjentowi i na jedno gospodarstwo rolne, w tym na realizację projektów zbiorowych nie może przekroczyć:

  • 200 tys. zł – jeśli na inwestycje niezwiązane z budową lub modernizacją budynków inwentarskich,
  • 500 tys. zł – jeśli operacja obejmuje budowę, modernizację budynków inwentarskich lub adaptację innych istniejących w gospodarstwie budynków na budynki inwentarskie.

3. Wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych dotyczące inwestycji w gospodarstwach położonych na obszarach OSN ma na celu ułatwienie gospodarstwom dostosowania się do nowych wymogów na nowo wydzielonych obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenie azotanami ze źródeł rolniczych. Gospodarstwa rolne położone na tych obszarach prowadzące produkcję zwierzęcą powinny posiadać urządzenia do gromadzenia i przechowywania nawozów naturalnych o wielkości pozwalającej na co najmniej 6- miesięczne przechowywanie nawozów naturalnych, dzięki czemu możliwe jest ich racjonalne wykorzystanie w sposób minimalizujący zanieczyszczenia wód gruntowych.

Beneficjentami będą rolnicy, którzy otrzymają wsparcie w formie refundacji części kosztów kwalifikowalnych operacji, do których zalicza się koszty budowy (a także przebudowy lub rozbudowy) urządzeń do gromadzenia, przechowywania i aplikacji nawozów naturalnych oraz przechowywania pasz soczystych i koszty ogólne.

Wsparcie będzie przyznawane jeżeli zostaną spełniane warunki kwalifikowalności takie jak:

  • gospodarstwa położonego na obszarze OSN i prowadzącego produkcję zwierzęcą;
  • zakres inwestycji musi być dostosowany do potrzeb gospodarstwa, w szczególności wymaga się, aby po realizacji inwestycji gospodarstwo wyposażone było w urządzenia do składowania nawozów naturalnych o pojemności (powierzchni) odpowiadającej co najmniej 6 – miesięcznej produkcji nawozów naturalnych w tym gospodarstwie;
  • wsparcie na inwestycje o charakterze dostosowawczym może być udzielane jedynie w okresie realizacji programu działań dla danego OSN lub w ciągu 12 miesięcy od daty, gdy dany standard stał się obowiązkowy, a w przypadku młodych rolników także w okresie 24 mies. od daty przejęcia gospodarstwa.

Jednak gospodarstwa, dla których zgodnie z art.18 ustawy o nawozach i nawożeniu wymagane są pozwolenia zintegrowane tj. gospodarstwa prowadzące chów lub hodowlę drobiu powyżej 40 000 stanowisk lub chów lub hodowlę świń powyżej 2000 stanowisk dla świń powyżej 30 kg lub 750 stanowisk dla macior będą wykluczone ze wsparcia.

Zasady dotyczące ustalania kryteriów wyboru to ze względu na cel działania, jakim jest ograniczenie zanieczyszczeń pochodzących z produkcji zwierzęcej, preferowane będą operacje w gospodarstwach utrzymujących dużą liczbę zwierząt (mierzoną liczbą dużych jednostek przeliczeniowych DJP).

Preferowane będą gospodarstwa prowadzone przez młodych rolników.

Założenia dotyczące wielkości wsparcia przewiduje się:

  • 60% kosztów kwalifikowalnych operacji w przypadku młodych rolników;
  • 50% kosztów kwalifikowalnych w przypadku pozostałych operacji.

Maksymalna wysokość pomocy udzielonej jednemu beneficjentowi i na jedno gospodarstwo rolne nie może przekroczyć 50 tys. zł.

?

?

Źródło ARiRW?

Facebook